Vẩn đục dịch kính – tình trạng thường gặp nhưng không nên chủ quan
Vẩn đục dịch kính là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra hiện tượng “ruồi bay” – cảm giác có những chấm đen, sợi chỉ hoặc đốm mờ di chuyển trong tầm nhìn. Mặc dù đa số các trường hợp không quá nguy hiểm, nhưng nếu xuất hiện đột ngột hoặc kèm theo chớp sáng, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý nghiêm trọng ở võng mạc. Hiểu đúng về vẩn đục dịch kính giúp mỗi người chủ động bảo vệ thị lực và phát hiện sớm các vấn đề nguy hiểm.
Vẩn đục dịch kính là gì?
Dịch kính là một khối gel trong suốt chiếm khoảng 80% thể tích nhãn cầu, nằm giữa thủy tinh thể và võng mạc. Vai trò chính của dịch kính là dẫn truyền ánh sáng vào võng mạc và giúp duy trì hình dạng ổn định của mắt.
Khi dịch kính bị thay đổi cấu trúc – thường do lão hóa hoặc bệnh lý – các sợi collagen bị kết tụ lại, tạo thành những mảng mờ hoặc đốm nhỏ bên trong mắt. Những vẩn đục này trôi nổi theo chuyển động mắt và gây cảm giác có vật thể lạ bay trước mắt, gọi là hiện tượng “ruồi bay” (floaters).
Do dịch kính nằm ngay trong đường đi của ánh sáng, nên bất kỳ vẩn đục nào cũng làm ánh sáng bị cản trở hoặc tán xạ, khiến người bệnh thấy hình ảnh không còn rõ ràng như trước.
Nguyên nhân gây vẩn đục dịch kính
Có nhiều nguyên nhân khiến dịch kính bị vẩn đục, phổ biến nhất bao gồm:
1. Lão hóa dịch kính
Đây là nguyên nhân thường gặp nhất. Sau 40 tuổi, cấu trúc dịch kính bắt đầu thoái hóa, trở nên lỏng hơn và dễ hình thành các sợi hoặc mảng đục.
2. Cận thị nặng
Người bị cận thị cao (trên -6.00D) có trục nhãn cầu dài hơn bình thường, khiến dịch kính dễ bị co rút hoặc tách khỏi võng mạc dẫn đến vẩn đục.
3. Xuất huyết dịch kính
Một số bệnh lý toàn thân như tiểu đường, tăng huyết áp có thể gây tổn thương mạch máu võng mạc, từ đó dẫn đến chảy máu vào dịch kính và gây đục.
4. Rách hoặc bong võng mạc
Khi võng mạc bị rách, dịch kính có thể kéo theo mạch máu và tổ chức thần kinh, tạo ra các vẩn đục hoặc đốm đen bất thường. Đây là trường hợp nguy hiểm, cần điều trị ngay.
5. Viêm màng bồ đào, chấn thương mắt
Các bệnh lý viêm hoặc chấn thương mạnh cũng gây đục dịch kính do tế bào viêm xuất hiện trong môi trường dịch kính.
Triệu chứng nhận biết vẩn đục dịch kính
Người bị vẩn đục dịch kính thường gặp những biểu hiện sau:
• Chấm đen hoặc sợi mảnh di động trước mắt
Đây là triệu chứng rõ rệt nhất. Các chấm mờ di chuyển theo hướng mắt nhìn và đặc biệt dễ thấy khi nhìn nền sáng như bầu trời, tường trắng.
• Hiện tượng chớp sáng
Nếu dịch kính kéo căng võng mạc, người bệnh có thể thấy tia chớp lóe lên dù không có ánh sáng thật. Đây là dấu hiệu cảnh báo rách võng mạc.
• Giảm thị lực hoặc mờ đục tầm nhìn
Trong trường hợp nặng như xuất huyết dịch kính, thị lực có thể giảm nhanh hoặc bị che khuất một phần.
Vẩn đục dịch kính có nguy hiểm không?
Trường hợp nhẹ – sinh lý
Đa số vẩn đục dịch kính do lão hóa hoặc cận thị nhẹ chỉ gây khó chịu khi nhìn và không ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực. Tuy nhiên, vẫn cần theo dõi định kỳ.
Trường hợp nặng – bệnh lý
Nếu vẩn đục xuất hiện đột ngột, kèm chớp sáng, xuất huyết hoặc giảm thị lực, có thể liên quan đến rách hoặc bong võng mạc. Đây là tình trạng khẩn cấp có thể dẫn đến mù lòa nếu không điều trị kịp thời.
Cách chẩn đoán và điều trị vẩn đục dịch kính
1. Chẩn đoán
Người bệnh nên đến bệnh viện mắt để được kiểm tra với các kỹ thuật:
Soi đáy mắt để đánh giá võng mạc và dịch kính
OCT (chụp cắt lớp quang học) nhằm phân tích chi tiết cấu trúc võng mạc
Siêu âm nhãn cầu (khi dịch kính quá đục, khó quan sát đáy mắt)
2. Điều trị
Tuỳ nguyên nhân mà bác sĩ sẽ đưa ra hướng xử lý:
Điều trị nội khoa: kiểm soát đường huyết, huyết áp, dùng thuốc kháng viêm khi có viêm nhiễm
Laser quang đông: áp dụng khi có rách võng mạc để ngăn bong võng mạc
Tiêm nội nhãn: áp dụng cho bệnh lý mạch máu, tiểu đường
Phẫu thuật cắt dịch kính: dành cho trường hợp nặng, xuất huyết dịch kính kéo dài hoặc bong võng mạc
3. Theo dõi định kỳ
Nếu vẩn đục chỉ gây khó chịu nhẹ, không ảnh hưởng võng mạc, bác sĩ sẽ hẹn tái khám định kỳ.
Phòng ngừa và bảo vệ mắt
Để giảm nguy cơ mắc vẩn đục dịch kính và bảo vệ thị lực, bạn nên:
Khám mắt định kỳ, đặc biệt là người trên 40 tuổi hoặc có bệnh tiểu đường
Kiểm soát đường huyết và huyết áp
Bổ sung vitamin A, C, omega-3, lutein và zeaxanthin
Hạn chế chấn thương mắt, tránh dụi mắt mạnh
Tầm soát mắt tại cơ sở uy tín khi có dấu hiệu bất thường
Kết luận – Khám vẩn đục dịch kính ở đâu uy tín?
Vẩn đục dịch kính có thể là tình trạng sinh lý bình thường, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nguy hiểm ở võng mạc. Vì vậy, khi xuất hiện dấu hiệu “ruồi bay”, chớp sáng hoặc giảm thị lực, bạn cần thăm khám ngay để được chẩn đoán chính xác.
Bệnh viện Mắt Ánh Dương là đơn vị chuyên sâu về dịch kính – võng mạc, sở hữu hệ thống máy móc hiện đại như Optos California, OCT Cirrus, siêu âm A/B-scan, cùng đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Bệnh viện hiện áp dụng Bảo hiểm Y tế và liên kết với hầu hết các hãng Bảo hiểm Nhân thọ, giúp bệnh nhân yên tâm hơn trong quá trình điều trị.
👉 Đặt lịch khám dịch kính – võng mạc qua Hotline: 0866 084 828
Chăm sóc mắt từ hôm nay để giữ gìn ánh sáng ngày mai!
