Thủy tinh thể đơn tiêu là gì?

Thủy tinh thể đơn tiêu (Monofocal IOL) là loại kính nội nhãn được sử dụng phổ biến nhất trong phẫu thuật thay thủy tinh thể. Đây là một thấu kính nhân tạo có một tiêu cự duy nhất, thường được thiết kế để mang lại thị lực rõ ràng ở khoảng cách xa.

Nguyên lý hoạt động khá đơn giản: sau khi loại bỏ thủy tinh thể bị đục do bệnh đục thủy tinh thể, bác sĩ sẽ đặt thấu kính đơn tiêu vào mắt để thay thế. Nhờ đó, bệnh nhân phục hồi thị lực và có thể nhìn rõ trở lại ở một khoảng cách cố định.

Điểm đặc trưng của loại kính này là chỉ hỗ trợ một tiêu cự, tức là nếu được chỉnh để nhìn xa thì người bệnh vẫn cần kính gọng để đọc sách, sử dụng điện thoại hoặc làm việc trên máy tính.

Ưu điểm của thủy tinh thể đơn tiêu

So với các loại kính nội nhãn khác, thủy tinh thể đơn tiêu có những ưu điểm nổi bật khiến nó trở thành lựa chọn phổ biến:

• Chi phí thấp nhất trong các loại IOL (kính nội nhãn).

• Mang lại chất lượng hình ảnh rõ nét tại khoảng cách được lựa chọn.

• Độ bền cao, có thể duy trì hiệu quả thị lực suốt đời.

• Ít gây hiện tượng lóa sáng, quầng sáng khi nhìn ban đêm so với kính đa tiêu.

• Phù hợp với đa số bệnh nhân, dễ dàng triển khai ở nhiều bệnh viện, phòng khám nhãn khoa.

Nhược điểm và hạn chế

Bên cạnh những ưu điểm, thủy tinh thể đơn tiêu vẫn tồn tại một số nhược điểm mà người bệnh cần cân nhắc:

– Chỉ có một tiêu cự: nếu được điều chỉnh để nhìn xa thì bệnh nhân vẫn cần đeo kính đọc khi làm việc gần.

– Không linh hoạt cho các hoạt động yêu cầu nhiều khoảng cách nhìn (đọc sách, dùng máy tính, lái xe ban đêm).

– Có thể gây bất tiện cho người không muốn phụ thuộc kính gọng sau phẫu thuật.

Không phải là lựa chọn tốt nhất cho bệnh nhân có loạn thị phức tạp.

Ai nên lựa chọn thủy tinh thể đơn tiêu?

Thủy tinh thể đơn tiêu thường được khuyến nghị cho:

– Người cao tuổi chủ yếu cần thị lực xa rõ ràng (ví dụ: lái xe, xem TV, đi lại).

– Người có ngân sách hạn chế, muốn lựa chọn kinh tế nhưng vẫn đảm bảo thị lực.

– Bệnh nhân không có loạn thị phức tạp.

– Người chấp nhận đeo kính gọng khi đọc sách, làm việc gần.

Nhờ sự đơn giản và an toàn, Monofocal IOL phù hợp với số đông bệnh nhân bị đục thủy tinh thể tại Việt Nam.

Quy trình phẫu thuật thay thủy tinh thể đơn tiêu

Phẫu thuật thay thủy tinh thể là một quy trình chuẩn quốc tế, an toàn và nhanh chóng. Các bước cơ bản gồm:

– Khám mắt toàn diện: bác sĩ xác định độ đục thủy tinh thể, đo thị lực và tính toán công suất kính nội nhãn cần thay.

– Gây tê và tiến hành phẫu thuật Phaco/laser: thủy tinh thể bị đục được loại bỏ.

– Đặt thủy tinh thể đơn tiêu vào mắt: thấu kính nhân tạo được cấy ghép thay thế cho thủy tinh thể tự nhiên.

– Theo dõi hậu phẫu: bệnh nhân tái khám định kỳ, điều chỉnh kính gọng nếu cần cho hoạt động gần.

Thời gian phẫu thuật thường chỉ kéo dài 15–30 phút/mắt, hồi phục nhanh và ít gây đau đớn.

So sánh thủy tinh thể đơn tiêu với các loại khác

– Đơn tiêu vs Đa tiêu (Multifocal IOL):

• • Đơn tiêu: chỉ hỗ trợ một khoảng cách (thường là xa).

  • Đa tiêu: nhìn được nhiều khoảng cách (xa, gần, trung bình) nhưng chi phí cao hơn, dễ gây lóa sáng.

– Đơn tiêu vs Toric IOL:

• • Toric: chuyên biệt cho bệnh nhân loạn thị, giá thành cao hơn.

  • Đơn tiêu: không chỉnh được loạn thị, nhưng phù hợp cho người chỉ bị đục thủy tinh thể đơn thuần.

→ Nhìn chung, thủy tinh thể đơn tiêu là giải pháp tiết kiệm, phù hợp với phần lớn bệnh nhân cần phục hồi thị lực cơ bản.

Chi phí thay thủy tinh thể đơn tiêu

Chi phí phẫu thuật thay thủy tinh thể đơn tiêu tại Việt Nam dao động từ 12–25 triệu đồng/mắt, tùy thuộc vào:

– Loại kính nội nhãn (xuất xứ, thương hiệu).

– Kỹ thuật phẫu thuật (Phaco, laser).

– Bác sĩ phẫu thuật và cơ sở y tế.

So với kính đa tiêu hay Toric, giá thủy tinh thể đơn tiêu thấp hơn nhiều nhưng vẫn đảm bảo chất lượng thị lực, an toàn và lâu dài. Đây là lý do loại kính này được đa số bệnh nhân lựa chọn.

Lời khuyên khi lựa chọn thủy tinh thể đơn tiêu

– Xác định nhu cầu thị lực cá nhân: nếu bạn ưu tiên nhìn xa, thủy tinh thể đơn tiêu là lựa chọn hợp lý.

– Trao đổi kỹ với bác sĩ để được tư vấn loại kính phù hợp với tình trạng mắt và điều kiện tài chính.

– Chọn bệnh viện uy tín, công nghệ hiện đại: phẫu thuật an toàn, giảm rủi ro, kết quả thị lực ổn định.

– Chuẩn bị tâm lý: sau mổ, bạn có thể cần kính đọc để hỗ trợ các hoạt động gần.

Thủy tinh thể đơn tiêu là giải pháp phổ biến, tiết kiệm chi phí và an toàn cho phần lớn bệnh nhân đục thủy tinh thể. Dù còn hạn chế về phạm vi nhìn (chỉ một tiêu cự), loại kính này vẫn đảm bảo mang lại thị lực rõ ràng, hiệu quả lâu dài và ít biến chứng.

Với những ai mong muốn khôi phục thị lực để nhìn xa rõ ràng, chấp nhận sử dụng kính gọng khi cần nhìn gần, thì thủy tinh thể đơn tiêu chính là lựa chọn đáng tin cậy. Để có kết quả phẫu thuật tốt nhất, bạn nên thăm khám tại các bệnh viện mắt uy tín và trao đổi kỹ với bác sĩ chuyên khoa trước khi quyết định.