Hiện tượng “ruồi bay” trước mắt là một trong những vấn đề thị giác phổ biến, thường bị nhiều người bỏ qua vì nghĩ rằng không nguy hiểm. Tuy nhiên, trong một số trường hợp, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của các bệnh lý võng mạc nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến mất thị lực nếu không được thăm khám và điều trị kịp thời. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ mắt bị bệnh ruồi bay là gì, nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị an toàn.

Bệnh ruồi bay là gì?

Hiện tượng nhìn thấy chấm đen, sợi mảnh di động trước mắt

Bệnh ruồi bay (Floaters) là tình trạng bệnh nhân nhìn thấy những chấm đen, đốm mờ, sợi dài hoặc mạng lưới mảnh lơ lửng trong tầm nhìn. Chúng di chuyển theo hướng mắt liếc và dường như “trôi” trong không gian trước mắt.

Tại sao gọi là “ruồi bay”?

Tên gọi “ruồi bay” xuất phát từ cảm giác như có những con ruồi nhỏ bay qua lại, khiến người bệnh khó chịu nhưng không thể chạm vào hay loại bỏ được.

Bệnh có thường gặp không?

Hiện tượng này khá phổ biến, đặc biệt ở:

• Người trung niên và cao tuổi

• Người bị cận thị nặng

• Người đã từng phẫu thuật mắt

Tuy phần lớn ruồi bay lành tính, nhưng khoảng 10–15% trường hợp có liên quan đến bệnh lý võng mạc nguy hiểm.

Nguyên nhân gây bệnh ruồi bay ở mắt

Lão hóa dịch kính theo tuổi tác

Dịch kính là chất gel trong suốt nằm trong mắt. Khi tuổi tăng, dịch kính bắt đầu hóa lỏng, co lại, và tạo ra những sợi hoặc mảng đục — đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây ruồi bay.

Cận thị nặng, bong dịch kính sau

Người cận nặng có trục nhãn cầu dài, dễ khiến dịch kính tách khỏi võng mạc, tạo ra đốm đen trong tầm nhìn.

Bệnh lý võng mạc (rách, bong võng mạc)

Trong trường hợp dịch kính kéo giật mạnh, võng mạc có thể bị rách hoặc bong — đây là tình trạng nguy hiểm, cần điều trị ngay.

Biến chứng tiểu đường, tăng huyết áp

Các yếu tố bệnh lý mạch máu làm tổn thương võng mạc, gây xuất huyết dịch kính, từ đó dẫn đến ruồi bay.

Triệu chứng khi mắt bị ruồi bay

Chấm đen, sợi mờ di động trong tầm nhìn

Bệnh nhân nhìn thấy:

• Chấm đen

• Sợi mảnh

• Mảng mờ trôi theo tầm mắt

Đặc biệt dễ nhận ra khi nhìn nền sáng như trời xanh hoặc màn hình trắng.

Nhìn thấy chớp sáng bất thường

Đi kèm với ruồi bay, nếu xuất hiện tia chớp sáng (phosphene) thì có thể là dấu hiệu dịch kính kéo võng mạc.

Tầm nhìn bị che khuất một phần

Một số người cảm giác như có “màn sương” hoặc “rèm tối” che trước mắt — khả năng cao là dấu hiệu bong võng mạc.

Bệnh ruồi bay có nguy hiểm không?

Trường hợp sinh lý – ít ảnh hưởng, chỉ gây khó chịu

Ruồi bay sinh lý do lão hóa thường không nguy hiểm, chỉ gây vướng tầm nhìn. Tuy nhiên vẫn cần theo dõi và khám mắt định kỳ.

Trường hợp bệnh lý – báo hiệu rách/bong võng mạc, nguy cơ mất thị lực

Nếu ruồi bay xuất hiện đột ngột, kèm chớp sáng hoặc giảm thị lực, đây có thể là biến chứng nặng, cần khám ngay vì có thể dẫn đến:

• Bong võng mạc

• Xuất huyết dịch kính

• Rách võng mạc

Chậm trễ điều trị có thể gây mù lòa vĩnh viễn.

Chẩn đoán và điều trị ruồi bay ở mắt

Khám mắt toàn diện với soi đáy mắt, OCT

Bác sĩ sẽ thực hiện:

• Khám thị lực

• Soi đáy mắt (fundus)

• Chụp OCT dịch kính – võng mạc

• Siêu âm nhãn cầu, nếu dịch kính quá đục

Việc chẩn đoán chính xác giúp phân biệt ruồi bay sinh lý và ruồi bay bệnh lý.

Điều trị bằng laser hoặc phẫu thuật khi có rách, bong võng mạc

• Laser quang đông được sử dụng để hàn vùng võng mạc bị rách.

• Phẫu thuật cắt dịch kính (Vitrectomy) được chỉ định trong trường hợp xuất huyết dịch kính hoặc bong võng mạc phức tạp.

Theo dõi định kỳ nếu ruồi bay do lão hóa

Trong trường hợp không có tổn thương võng mạc, bệnh nhân chỉ cần:

• Tái khám 6–12 tháng/lần

• Theo dõi dấu hiệu chớp sáng

• Tránh vận động mạnh

Phòng ngừa và chăm sóc mắt khi bị ruồi bay

Khám mắt định kỳ, đặc biệt từ 40 tuổi trở lên

Nhóm tuổi này có nguy cơ cao bị bong dịch kính và bệnh lý võng mạc.

Kiểm soát tốt tiểu đường, huyết áp

Người mắc bệnh mạn tính cần theo dõi mắt thường xuyên để tránh tổn thương võng mạc.

Tránh chấn thương mắt, sinh hoạt điều độ

Không dụi mắt mạnh, hạn chế vận động cường độ cao, ngủ nghỉ đầy đủ.

Lựa chọn bệnh viện mắt uy tín để theo dõi

Ruồi bay không nên tự điều trị tại nhà. Khám tại bệnh viện chuyên khoa giúp phát hiện kịp thời các biến chứng nguy hiểm.

Bạn nên đi khám ngay nếu:

• Ruồi bay xuất hiện đột ngột

• Xuất hiện chớp sáng

• Tầm nhìn tối dần hoặc có “rèm đen”

• Giảm thị lực nhanh

👉 Đây là những dấu hiệu khẩn cấp của bong võng mạc.

Nếu bạn hoặc người thân đang gặp hiện tượng “ruồi bay”, đừng chủ quan.
📞 Đặt lịch khám ngay tại Bệnh viện Mắt Ánh Dương – Hotline: 0866 084 828
Để được bác sĩ chuyên khoa võng mạc thăm khám và tư vấn kịp thời.