Sau khi phẫu thuật đục thủy tinh thể, hầu hết người bệnh lấy lại được thị lực sáng rõ, sinh hoạt bình thường. Tuy nhiên, có một số trường hợp sau vài tháng hoặc vài năm lại thấy mắt mờ trở lại – tình trạng này thường là do đục bao sau, chứ không phải bệnh tái phát.

Đây là biến chứng phổ biến nhưng dễ điều trị bằng laser YAG, giúp bệnh nhân phục hồi thị lực gần như ngay lập tức.

Đục bao sau là gì?

Đục bao sau là tình trạng bao sau của thủy tinh thể nhân tạo bị mờ sau khi đã phẫu thuật thay thủy tinh thể.
Cụ thể, trong quá trình mổ đục thủy tinh thể, bác sĩ chỉ loại bỏ phần thủy tinh thể tự nhiên bị đục và giữ lại bao sau để đặt thủy tinh thể nhân tạo (IOL) vào trong.

• Cơ chế: Sau phẫu thuật, một số tế bào biểu mô còn sót lại có thể phát triển và di chuyển lên bề mặt bao sau, gây mờ đục, cản trở ánh sáng truyền qua võng mạc.

• Tên gọi: Người bệnh thường gọi là “tái đục thủy tinh thể”, nhưng thực chất đây không phải bệnh tái phát, mà là biến chứng sau mổ.

Nguyên nhân gây đục bao sau

1. Tế bào biểu mô phát triển sau mổ

Đây là nguyên nhân phổ biến nhất. Sau phẫu thuật, một lượng nhỏ tế bào còn lại trên bao sau có thể tăng sinh, kết dính thành mảng mờ, gây giảm thị lực.

2. Loại thủy tinh thể nhân tạo sử dụng

• Các loại thủy tinh thể nhân tạo chất lượng thấp, bề mặt không chống bám tế bào, có thể làm tăng nguy cơ đục bao sau.

• Ngược lại, thủy tinh thể nhân tạo cao cấp (của Mỹ, Đức, Nhật) được thiết kế đặc biệt để giảm nguy cơ tế bào phát triển lên bao sau.

3. Kỹ thuật phẫu thuật chưa tối ưu

Nếu trong quá trình mổ, bao sau không được làm sạch kỹ hoặc đường rạch không chuẩn xác, nguy cơ đục bao sau sớm có thể tăng lên.

4. Cơ địa và tình trạng mắt của bệnh nhân

Những người có viêm màng bồ đào, tiểu đường, hoặc tuổi quá cao thường có tốc độ xơ hóa bao sau nhanh hơn, dẫn đến đục sớm hơn bình thường.

Triệu chứng của đục bao sau

Các triệu chứng đục bao sau thủy tinh thể thường xuất hiện vài tháng đến vài năm sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, bao gồm:

• Thị lực giảm dần sau khi đã hồi phục.

• Mắt nhìn mờ, như có sương mù hoặc màng mỏng trước mắt.

• Chói, lóa khi gặp ánh sáng mạnh hoặc đèn pha ban đêm.

• Nhìn mờ khi đọc sách, xem tivi hoặc làm việc gần.

• Dễ bị nhầm lẫn với tình trạng tái đục thủy tinh thể, khiến nhiều người lo lắng mình phải mổ lại.

Nếu bạn từng phẫu thuật đục thủy tinh thể xong bị mờ trở lại, rất có thể đây chính là biến chứng đục bao sau, và có thể xử lý dễ dàng bằng laser trong vài phút.

Cách chẩn đoán đục bao sau

Tại các cơ sở nhãn khoa, bác sĩ sẽ tiến hành:

• Khám mắt bằng đèn sinh hiển vi (Slit Lamp): giúp quan sát trực tiếp tình trạng mờ đục của bao sau.

• Soi đèn khe và chụp ảnh đáy mắt: xác định mức độ mờ và ảnh hưởng đến thị lực.

• Đo thị lực trước – sau khi giãn đồng tử: để đánh giá sự suy giảm rõ rệt.

Chẩn đoán đục bao sau rất đơn giản, không cần làm nhiều xét nghiệm phức tạp và có thể phát hiện ngay trong buổi khám.

Phương pháp điều trị đục bao sau

1. Điều trị bằng Laser YAG Capsulotomy

Đây là phương pháp tiêu chuẩn và hiệu quả nhất hiện nay trong laser điều trị đục bao sau.

• Bác sĩ sử dụng tia laser YAG chính xác cao để tạo một lỗ nhỏ ở trung tâm bao sau, giúp ánh sáng đi qua võng mạc bình thường trở lại.

• Thời gian thực hiện: chỉ 5–10 phút/mắt, không đau, không cần gây mê.

• Sau khi chiếu laser, thị lực phục hồi gần như ngay lập tức và bệnh nhân có thể về nhà trong ngày.

2. Ưu điểm của Laser YAG

• Không cần phẫu thuật lại.

• An toàn, hiệu quả, không xâm lấn.

• Không gây tổn thương đến thủy tinh thể nhân tạo.

• Khôi phục thị lực sáng rõ như sau phẫu thuật ban đầu.

💡 Hầu hết bệnh nhân chỉ cần điều trị một lần duy nhất, và tình trạng đục bao sau không tái phát.

Phòng ngừa đục bao sau

Mặc dù không thể ngăn ngừa tuyệt đối, nhưng bạn có thể giảm đáng kể nguy cơ bị đục bao sau bằng cách:

• Lựa chọn thủy tinh thể nhân tạo chất lượng cao, có thiết kế chống bám tế bào biểu mô.

• Phẫu thuật tại bệnh viện uy tín, với bác sĩ phẫu thuật giàu kinh nghiệm và công nghệ Phaco – Laser hiện đại.

• Khám mắt định kỳ sau phẫu thuật (1 tháng, 3 tháng, 6 tháng) để phát hiện sớm biến chứng và xử lý kịp thời.

• Giữ vệ sinh mắt, tránh viêm nhiễm hoặc va chạm mạnh sau mổ.

Kết luận

Đục bao sau là biến chứng phổ biến nhưng không nguy hiểm sau phẫu thuật đục thủy tinh thể.
Chỉ cần điều trị bằng Laser YAG Capsulotomy, người bệnh có thể phục hồi thị lực nhanh chóng, không cần mổ lại và không gây đau.

👉 Lời khuyên: Nếu sau phẫu thuật bạn thấy mắt mờ trở lại, chói sáng hoặc giảm thị lực dần, hãy đến bệnh viện mắt uy tín để được kiểm tra và điều trị bằng laser kịp thời – giúp đôi mắt sáng trong như ngày đầu tiên sau mổ.